آگهی استخدام بانک برای جویندگان کار همواره جذاب بوده و به ویژه برای کسانی که در رشته های مالی و مدیریتی و علوم کامپیوتر درس خوانده اند، استخدام بانک به نوعی اولویت اول محسوب می شود. کافی است تا یک بانک آگهی استخدام خود را منتشر کند، آنوقت است که هزاران نفر در آزمون و یا مصاحبه بانک ثبت نام می کنند. علت این جذابیت هم تا حد زیادی مشخص است: . تسهیلات بالا، حقوق مناسب، مزایای متنوع و پرستیژ اجتماعی.

چه بسا جوانانی که در آرزوی استخدام در بانک در آزمون های استخدام بانک ها شرکت می کنند و با وجود عدم قبولی، باز هم ناامید نمی شوند و در آزمون بعدی ثبت نام می کنند.

شرایط استخدام بانک ها چگونه است؟

استخدام بانک نیازمند داشتن شرایط ویژه ای است. اگرچه برخی تفاوتها در آگهی استخدام بانک های خصوصی و دولتی مشاهده می شود اما برخی موارد معمولاً در همه مشترک است. داشتن مدرک دانشگاهی مرتبط (معمولا رشته های مالی و اقتصادی، مدیریت ها و علوم کامپیوتر)، مشخص بودن وضعیت نظام وظیفه (آقایان) ، داشتن حداقل ۱۸ و حداکثر ۴۰ سال سن و شرکت در فرایند استخدام بانک (آزمون کتبی ، مصاحبه و یا هردو ) و تأییدیه گزینش بانک (صلاحیت های عمومی) از مهمترین این موارد محسوب می شود.

داوطلبانی که در مرحله اول (آزمون و مصاحبه) قبول شوند برای شروع به کار ملزم به گذراندن یک دوره آزمایشی شش ماهه تا دوساله هستند.

حکم استخدام قطعی افرادی که در دوره آزمایشی، کاردانی و علاقه به کار از خود نشان دهند، در پایان دوره آزمایشی صادر خواهدشد و در این صورت دوره آزمایشی جزو دوران خدمت آنها محسوب می شود.

تعداد روزهایی که کارمندان بانک ها حق دارند در سال مرخصی بروند یک ماه است. برای خانم ها شاید مهم باشد که بدانند مرخصی زایمان تا سه فرزند برای مادرانی که فرزند خود را شیر می دهند، چهار ماه است. بانک ها برای اینکه نیروهای ماهرتری استخدام کنند، برای دارندگان مدارک تحصیلی بالاتر مقداری افزایش حقوق در نظر می گیرند. کسانی که دارای مدرک لیسانس به بالا هستند تا ۳۰ درصد حقوق شان افزایش می یابد.

میزان حقوق کارمند بانک

برخلاف تصور عموم مردم، حقوق کارکنان بانک ها آنچان زیاد نیست و تنها سمت های مدیریتی مثل مدیر عامل ، هیات مدیره، و مدیران از حقوق های بالایی برخودارند و سایرین حقوق های معمولی دریافت می کنند. معمولاً حقوق پایه یک کارمند در بدو کار یک میلیون و ۳۰۰-۲۰۰ هزار تومانی است و مبالغ دیگر به ترتیب به این مبلغ افزوده می شود.

اما آنچه کار در بانک را دلچسب می کند وام هایی است که هر از چند گاهی به کارمندان تعلق می گیرد. البته بانک وام را به همراه سودش دریافت می کند اما اینکه بدون دردسرهایی که عموم مردم برای دریافت وام تحمل می کنند این مزیت نسبت به سایر سازمانهاست.

وام مسکن بانک ها

همه بانک ها، چه خصوصی و چه دولتی پس از استخدام کارمند جدید، بعد از مدت مشخصی وام های قابل توجهی به کارمندان خود پرداخت می کنند. در بانک های دولتی و چند بانک خصوصی معمولا سه سال پس از استخدام، فرد می تواند وام مسکن خود را دریافت کند. این مدت زمان در برخی بانک های خصوصی همان سه سال و در برخی دیگر خیلی کمتر و حتی سه ماه است.

به صورت قانونی آنچه تعریف شده آن است که سقف وام خرید مسکن بانک های دولتی برای کارکنان این بانک ها ۱۸ میلیون تومان و در بانک های خصوصی نیز این رقم تا ۸۴ برابر حقوق و مزایا و حداکثر تا ۸۰ میلیون تومان است. براساس این دستور، رقم تسهیلات خرید مسکن برای کارکنان بانک کارآفرین تا ۸۴ برابر حقوق و مزایا و حداکثر ۷۰ میلیون تومان، کارکنان بانک ملت ۷۰ برابر حقوق و مزایا، حداقل ۳۰ و حداکثر ۵۰ میلیون تومان است.

تسهیلات خرید مسکن کارکنان بانک صادرات ۷۰ برابر حقوق و مزایا، حداقل ۳۰ و حداکثر ۵۰ میلیون تومان، بانک تجارت نیز حداقل ۳۰ و حداکثر ۵۰ میلیون تومان و تسهیلات جعاله تعمیر مسکن نیز در بانک تجارت ۱۰ میلیون تومان است.

در بانک سامان این تسهیلات تا سقف ۱۱۰ الی ۱۲۰ میلیون تعیین شده است. علاوه بر این تسهیلات، یک وام ضروری نیز در کلیه بانک ها به کارکنان ارائه می شد که معروف به «وام ضروری» است. این وام برخلاف وام خودرو مقدار معینی ندارد و بستگی به شایستگی ها و نیاز آن کارمندان دارد.

دریافت این وام منوط به داشتن شرایطی مانند اقدام به ازدواج، بیماری خاص و … است. این وام حداکثر تا ۳۰ میلیون تومان پرداخت می شود که آن هم کارمزد بالایی ندارد و حدود هفت درصد است. اگر بخواهیم کل وام ها و تسهیلاتی که کارکنان بانک ها طی سال های خدمت خود دریافت می کنند را روی هم بگذاریم، حدود ۱۵۰ میلوین تومان می شود.

مهارت های موردنیاز کارمند بانک

• مهارت های ارتباطی خوب – از آنجا که کارمند بانک به طور مرتب با مشتریان بانک سرو کار دارد، باید ضمن حفظ احترام آنها بتواند ارتباط خوب و مناسبی برقرار کرده و نیازهای آنها را به درستی تشخیص دهد.

• دقت و تمرکز – وظایف کارمند بانک بسیار حساس است. اگر دقت و تمرکز کافی نداشته باشد، کوچکترین اشتباه می تواند منجر به کسری صندوق حتی در مبالغ زیاد، برداشت یا واریز پول به حساب فرد دیگری غیر از صاحب حساب اصلی، عدم احراز هویت صحیح مشتری و متعاقب آن شاید برداشت غیر مجاز پول از حساب و… بشود.

• آگاهی از قوانین مالی و بانکی – کارمند بانک باید با جدید ترین قوانین و دستورالعمل های بانکی و مالی آشنا بوده و به روز باشد تا به خوبی از آنها در کار خود استفاده کند.

• مهارت ریاضیات و محاسبه – یکی از ارکان اصلی شغل کارمند بانک، محاسبه است. البته بیشتر محاسبات در سیستم های کامپیوتری بانکی انجام می گیرد ولی هنوز در بسیاری مواقع لازم است کارمند بانک با سرعت عمل خوبی یکسری محاسبات انجام دهد.

• همکاری و هماهنگی با سایر کارکنان – در طول یک روز کاری در بانک، همه کارمندان بانک و مسئولان شعبه با هم در ارتباط بوده و همکاری می کنند. به عنوان مثال تایید بسیاری از اسناد و مدارک باید توسط معاون یا رئیس بانک انجام شود و یا اینکه کارمندان بانک باید وجوه مورد نیاز خود را از رئیس صندوق دریافت کنند.

• مهارت کار با کامپیوتر و آشنایی با فناوری اطلاعات – امروزه کلیه سیستم های بانکی مکانیزه شده و بانکداری الکترونیکی بسیار رایج شده است. بنابراین کارمند بانک باید مهارت کافی در استفاده از کامپیوتر داشته و با آخرین دستاوردهای فناوری اطلاعات در حوزه بانکی آشنا باشد.

تحصیلات مورد نیاز و نحوه ورود به شغل کارمند بانک

در کشور ما در بسیاری از مشاغل از افراد با تخصص مرتبط استفاده نمی شود که این خود نقطه ضعف بزرگی برای بازارکار ما محسوب می شود. گاهی نیز سازمان ها و شرکت ها برای یک شغل افرادی با مدارک تحصیلی عالی استخدام می کنند، در صورتی که واقعا نیاز نیست. کارمند بانک از جمله مشاغلی است که فردی با حداکثر مدرک لیسانس به راحتی می تواند در آن موفق باشد.

به طور کلی استخدام کارمند بانک در بانک ها و موسسات مالی کشور از بین فارغ التحصیلان رشته های زیر انجام می شود :

 مدیریت امور بانکی

 مدیریت ( معمولا به جز گرایش های هتلداری، جهانگردی)

 حسابداری

 علوم اقتصادی

 آمار

 ریاضی

 مهندسی صنایع

 مهندسی کامپیوتر

 زبان انگلیسی (برای شعب ارزی)

 فارغ التحصیلان رشته های فوق پس از شرکت در آزمون ورودی بانک ها و موسسات مالی و قبولی در آنها، باید در مصاحبه و گزینش شرکت کنند. در فرآیند مصاحبه سوالاتی مختلفی در مورد اطلاعات عمومی، اطلاعات تخصصی، اطلاعات فردی و شخصیتی، سوابق تحصیلی و سوابق قضایی فرد پرسیده می شود. در واقع متقاضی از جهات مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرد. در صورت قبولی در مصاحبه، معمولا متقاضیان باید در یکسری دوره های آموزشی و کارآموزی مرتبط که توسط بانک یا موسسه مالی برگزار می شود، شرکت کنند تا برای کار در شعبه آماده شوند.

وضعیت بازار کار و استخدام کارمند بانک

استخدام کارمند بانک در همه بانک ها و موسسات مالی و اعتباری دولتی و خصوصی کشور انجام می شود.

بانک ها و موسسات مالی آگهی های استخدام کارمند بانک را در سایت خود، سایت های کاریابی و استخدامی، روزنامه و… منتشر می کنند که افراد متقاضی با مراجعه مداوم به این بخش ها می توانند از آخرین اطلاعات استخدامی بانک ها اطلاع یابند.

در خصوص میزان استخدام کارمند بانک در کشور آمار دقیقی در دسترس نمی باشد. در بانک های دولتی تعداد استخدام ها بسیار کاهش یافته است زیرا بسیاری از خدمات بانکی الکترونیکی شده است و همچنین مطابق با سیاست های خصوصی سازی کشور، بانک دولتی جدیدی افتتاح نشده و نخواهد شد. بنابراین روند استخدام در بانک های دولتی به شدت رو به کاهش است. اما در حوزه بانک های خصوصی شرایط کمی متفاوت است. علیرغم الکترونیکی شدن بسیاری از خدمات، به دلیل خصوصی و رقابتی شدن فضای حاکم بین بانک ها و موسسات مالی، هر چند وقت یکبار شاهد تاسیس بانک یا موسسه مالی خصوصی جدیدی هستیم. این نشان از این دارد که روند استخدام کارمند بانک در این بخش در چند سال آینده رو به افزایش است.

البته انتظار می رود در چندین سال بعد که مطمئنا تکنولوژی پیشرفت های زیادتری خواهد کرد، عمده خدمات مالی و بانکی به صورت غیر حضوری قابل انجام خواهد بود. از طرفی بازار مالی و بانکی کشور هم از نظر تعداد بانک ها و موسسات مالی تاسیس شده به حالت اشباع خواهد رسید. بنابراین در آن زمان میزان استخدام نیروی کار در این بخش روند کاهشی پیدا خواهد کرد.

شخصیت شناسی کارمند بانک

تسهیلات بانکی به روایت یک کارمند بانک

سحر چند سال پیش وارد یک بانک دولتی شده است. او که با کش و قوس های تحصیلی بسیار توانسته استخدام بشود، از تسهیلات بانک خود توانسته خانه بخرد. این کارمند بانک می گوید: «وقتی به استخدام بانک درمی آیی تا دو سال به صورت آزمایشی فعالیت می کنی که البته در این مدت مانند کارمند معمولی حقوق می گیری. بعد از دو سال که این فرد رسمی می شود، اولین وام تعاونی یا همان وام معروف ضروری را دریافت می کند.»

او مبلغ این وام را در حال حاضر ۴۰ برابر ردیف اول فیش حقوقی کارمند تازه استخدام شده ذکر می کند و می گوید که این وام دوسال به دو سال تکرار می شود.

سحر با اشاره به اینکه با گذشته سه سال از استخدام، کارمند بانک می تواند وام مسکن خود را دریافت کند، اضافه می کند که این وام در بانک ما ۵۰ میلیون تومان است که علاوه بر آن یک وام جعاله نیز پرداخت می شود که آن هم ۱۶ میلیون تومان است.

مزایا و معایب استخدام بانک