نوازنده کسی است که ساز موسیقی می نوازد. در قدیم در لفظ عامیانه به آنها مطرب می گفتند. در فارسی نوازنده سازهای سنتی را با پسوند «زن» (مانند تارزن، نی‌زن و مانند آن) یا با پسوند «-نواز» (مانند نی‌نواز) نام می‌گذارند. نام نوازندگان سازهای غربی اما بیشتر به تبع از زبان فرانسه با پسوند «-یسست» نام برده می‌شود. مانند ویولونیست، ساکسوفونیست. نوازنده موسیقی می تواند در انواع مختلف موسیقی مانند سنتی، پاپ، کلاسیک و… وارد شود که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. 
 
نوازنده موسیقی باید فردی خلاق بوده و دارای انگیزه و اراده لازم باشد.  همچنین باید بتواند به راحتی و با اعتماد به نفس در مقابل تماشاگران، اجرای زنده داشته باشد. نوازنده توانمند باید در میزان های مشخصی که برای وی تعیین شده از بهترین و به جاترین حرکات و نت های موجود استفاده کرده و تکنیک های خود را بروز دهد.
 
نوازنده ها معمولا در گروه های مختلف موسیقی در تلویزیون، رادیو ، استودیو های ضبط DVD ها و… کار می کنند. برای یک نوازنده حرفه ای شدن باید ابتدا آموزش های لازم را ببینید که این کار از طریق تحصیلات آکادمیک در رشته های مرتبط یا از طریق گذراندن دوره های آموزشی در آموزشگاه های موسیقی آزاد صورت می گیرد.

ساعت کار و محل کار نوازنده

ساعت کاری نوازنده معمولا نامنظم و گاهی در شب ها و تعطیلات می باشد. همچنین برخی اوقات باید تا نیمه شب برای ضبط موسیقی در استودیو مشغول کار باشد. بخش عمده ای از زمان او صرف انجام تمرینات می شود.
 
محل کار نوازنده موسیقی بنا به نوع و سطح مهارت و تخصص، می تواند مکان های مختلفی از جمله استودیو های ضبط موسیقی، تئاترها، کنسرت ها، هتل ها، رستوران ها و… باشد. 
 
 در ادامه با وظایف نوازنده ، مهارت و توانمندی های مورد نیاز نوازندگی، تحصیلات لازم برای ورود به شغل نوازندگی، بازار کار و فرصت شغلی نوازندگی، درآمد نوازنده و برخی از نوازندگان مشهور و معروف کشور آشنا می شوید.
 

وظایف نوازنده

• تمرین

• یادگیری و تمرین قطعات جدید

• تنظیم تجهیزات و ابزار موسیقی قبل از اجرا

• اجرای زنده در مقابل تماشاگران

• ارتباط با مدیر برنامه ها و یافتن پروژه کاری جدید (در صورتی که نوازنده مستقل کار کند)

مهارت و توانمندیهای مورد نیاز نوازندگی

• استعداد و ذوق هنری در موسیقی

• علاقه فراوان به هنر موسیقی

• خلاقیت

• اعتماد به نفس و انضباط

• انگیزه و اراده

• توانایی تحمل ساعات کاری طولانی و تمرین مداوم

• توانایی انجام کار تیمی – جهت همکاری با سایر اعضای یک تیم موسیقی

• سلامت شنوایی

تحصیلات لازم برای ورود به شغل نوازندگی

علاقه مندان برای ورود به شغل نوازنده می توانند در رشته های  دانشگاهی مربوطه از جمله نوازندگی موسیقی ایرانی و نوازندگی موسیقی جهانی در دانشگاه های دولتی و علمی و کاربردی تحصیل کنند.

علاوه بر تحصیلات آکادمیک، آموزشگاه های موسیقی زیادی در کشور هستند که در این حوزه ها آموزش می دهند. افرادی که نمی خواهند وارد دانشگاه شوند و به این شغل علاقه زیادی دارند، می توانند در این آموزشگاه ها دوره های لازم را بگذرانند.

در نوازندگی مانند بسیاری از رشته های هنری، داشتن پشتکار، تمرین زیاد و کسب تجربه های مختلف، در موفقیت یک نوازنده تاثیر زیادی دارد.

شخصیت شناسی نوازنده

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

شخصیت شناسی نوازنده بر اساس تست MBTI

INFP  این تیپ شخصیتی دوست دارد خود و نظراتش را به شکلی خلاقانه ابراز کند و در کار خود آزادی فردی و انعطاف پذیری داشته باشد. بسیاری از INFP ها خود را هنرمند می دانند حتی اگر از این راه امرار معاش نکنند. برخی از آنها معتقدند هنرمندی ویژگی است که در وجود آنها است.

ESFP این تیپ شخصیتی از زیبایی شناسی فراوانی برخوردار بوده و دوست دارد هنر خود را برای دیگران به نمایش بگذارد. او از سرگرم کردن دیگران لذت می برد.

آینده شغلی، بازارکار و فرصت های استخدام نوازنده

استخدام نوازنده از تنوع زیادی در اشکال اجرا برخوردار است. نوازنده می تواند به تنهایی و یا به صورت تیمی کار کند. همچنین می تواند به طور مستقل کسب و کاری در این حوزه به راه بیاندازد.نوازنده تا زمانی که در این کار حرفه ای و با تجربه نشود، نمی تواند روی این کار به عنوان کار دائمی حساب کند و معمولا باید برای امرار معاش خود کار دیگری نیز داشته باشد. انجام این کار به صورت پاره وقت نیز امکانپذیر است.

مشکلات شغل نوازندگی در ایران

نوازندگان موسیقی در کشور با مسایل و مشکلاتی روبرو هستند که برخی از آنها عبارتند از :

• عدم وجود معیار مشخصی در پرداخت دستمزدها و پایین بودن آنها

• اهمیت کافی ندادن به نوازنده ها در گروه های موسیقی و تاکید زیاد بر خواننده ها

• نبود هیچگونه سندیکا یا صنف در حوزه نوازندگی

• احتمال ایجاد مشکلات جسمی برای نوازندگان

• نامطلوب بودن وضعیت آموزش موسیقی در ایران

• نبود کتاب های آموزش موسیقی مناسب و همگام با جدیدترین روش های دنیا

• وجود مشکلات فرهنگی بسیار در حوزه نوازندگی بانوان مانند عدم اجازه بسیاری از خانواده ها برای ورود دختران شان به این حوزه و….

وضعیت استخدام نوازنده در برخی کشورهای جهان

آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام نوازنده بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۱۰درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.

استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام نوازنده رشد ۳۰.۹ درصدی داشته و روند استخدامی آینده آن کاهشی پیش بینی شده است.

درآمد نوازنده

پایین بودن درآمد و عدم حمایت از سوی بخش های دولتی، یکی از بزرگترین مشکلات نوازندگانکشور به حساب می آید. بسیاری از نوازنده ها برای امرار معاش خود شغل دومی را انتخاب کرده اند.

در مورد نوازندگانی که از تجربه، تخصص و شهرت بالایی برخوردارند، شاید بتوان گفت درآمد قابل قبولی دارند. اما کسی که به این شغل روی می آورد، کسب درآمد بالا و پولدارشدن نباید هدف اصلی او قرار گیرد. بلکه عشق و علاقه به این هنر باید هدف اصلی ورود او به عرصهنوازندگی باشد، هر چند ممکن است در صورت رسیدن به تخصص و شهرت بالا، درآمد خوبی نیز کسب کند.

میزان درآمد نوازنده در برخی از کشورهای جهان

آمریکا – متوسط درآمد نوازنده ساعتی  ۲۲.۳۹ دلار (برای همه مشاغل ۱۶.۲۷ دلار) در سال ۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ساعتی ۲۳,۵ دلار بوده است.

استرالیا – متوسط درآمد سالانه نوازنده ۵۳.۰۰۰ دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان – درآمدها بسته به میزان موفق بودن نوازنده و مورد توجه قرارگرفتن کار او متفاوت است.