کار متخصص استقرار نرم افزار چیست؟

متخصص استقرار نرم افزار معمولا حداقل در ۲ حوزه دارای دانش تخصصی می باشد. یکی از این حوزه ها حتما کامپیوتر و نرم افزارهایی است که پیاده سازی کرده و آموزش می دهد و بخش دیگر مربوط به حوزه ای است که در آن بخش خدمات نرم افزاری ارائه می دهد. به عنوان مثال در صورتی که شما  کارشناس استقرار نرم افزار حسابداری باشید، باید علاوه بر آشنایی با کامپیوتر و نرم افزاری که آن را آموزش داده و در محل مشتری اجرا می کنید، با موضوعات حسابداری و مالی هم به خوبی آشنا بوده و در آنها تسلط داشته باشید یا اینکه اگر شما در حال استقرار نرم افزار منابع انسانی در یک سازمان می باشید، باید علاوه بر شناخت کامل نرم افزار مورد نظر، اطلاعات کاملی در خصوص روش های مدیریت پرسنل، نظام های جبران خدمت و استخدامی، روش های ارزیابی عملکرد و سایر موضوعات مربوط به منابع انسانی داشته باشید.

کارشناسان استقرار نرم افزار معمولا در استخدام شرکت های نرم افزاری می باشند و کار متخصص استقرار نرم افزار نصب، پیاده سازی، اجرا و آموزش نرم افزارهای تولیدی آن شرکت در شرکت ها و سازمان های خریداری کننده آن نرم افزارها می باشد. نرم افزارهای حسابداری، دریافت و پرداخت، حقوق و دستمزد، انبارداری، منابع انسانی، بهای تمام شده، گردش مکاتبات و نرم افزار فروش از جمله معروف ترین سیستم هایی است که در حال حاضر در تعداد زیادی از سازمان ها و شرکت ها توسط کارشناسان استقرار نرم افزار اجرا شده و آموزش داده می شود. به طور کلی نرم افزارهای مذکور در قالب مفاهیمی همچون MIS ، ERP و عناوینی از این قبیل در بین متخصصین مطرح می باشند و در کل به معنای مجموعه ای از نرم افزارهای تخصصی و سازمانی است که عملکرد و فرایندهای یک شرکت یا سازمان را مکانیزه و الکترونیکی می نمایند. 

معمولا به دلیل گستردگی دانش در این شغل، هر یک از کارشناسان استقرار در یک حوزه تخصص دارند. به عنوان مثال برخی از کارشناسان فقط در حوزه سیستم های مالی تبحر و تجربه دارند، برخی دیگر در حوزه بازرگانی از جمله فروش، انبارداری و تدارکات و بعضی دیگر هم در حوزه اتوماسیون اداری (اتوماسیون گردش مکاتبات) متخصص می باشند.

تخصص کارشناسان استقرار تأثیر بسیار زیادی در موفقیت پروژه های نرم افزاری و همچنین رضایت مشتریان دارد. به عنوان مثال یک کارشناس استقرار سیستم فروش باید بتواند به راحتی با مدیر فروش کارفرما (شرکت خریدار نرم افزار) ارتباط برقرار کرده و راهکار مناسب و تخصصی در خصوص فرایندهای سازمانی فروش، روش اجرای نرم افزار و سایر موضوعات مربوطه که در طول دوره استقرار نرم افزار مطرح می شود، ارائه دهد.

آموزش کاربران نرم افزارها، یکی دیگر از وظایف اصلی کارشناسان استقرار است که در طول دوره پروژه استقرار به صورت مکرر و یا برنامه ریزی شده صورت می گیرد. در طول دوره آموزشی، نحوه استفاده از نرم افزار و روش برخورد با مشکلات و ایرادهای احتمالی به صورت صحیح به کاربران آموزش داده می شود.

مدت دوره استقرار یک پروژه نرم افزاری برای شرکت ها و سازمان های مختلف، متفاوت است و به عوامل مختلف از جمله اندازه سازمان، تعداد کاربران و سطح تخصص و آشنایی آنها با کامپیوتر، نوع فرایندها و روش های انجام کار مشتری و تعداد و نوع سیستم های خریداری شده توسط مشتری بستگی دارد و معمولا بین چند ماه تا یک سال بطول می انجامد. معمولا کارشناسان استقرار به صورت همزمان در چندین پروژه کار می کنند و حضور دارند.

شما به عنوان کارشناس استقرار معمولا به صورت تمام وقت کار م

ی کنید اما در عین حال دارای ساعت کاری منعطف هستید و محل کار شما از یک پروژه به پروژه دیگر تفاوت می کند و برای انجام وظایف خود مرتبا در حال سفر و مأموریت های درون شهری و بین شهری می باشید.

وظایف کارشناس استقرار نرم افزار

برای هر شغلی وظایفی وجود دارد و وظایف کارشناس استقرار نرم افزار به شرح زیر است:

• نصب نرم افزار بر روی سرور یا کامپیوتر مشتری و اطمینان از صحبت عملکرد آن پس از نصب

• انجام تنظیمات اولیه نرم افزار متناسب با درخواست های کارفرما (مشتری) 

• شرکت در جلسات پروژه که مدیر پروژه آن را برنامه ریزی می کند و ارائه نظرات تخصصی به منظور اجرای بهتر نرم افزار در محل مشتری

• آموزش کاربران مشتری در خصوص نحوه استفاده از نرم افزار، اخذ گزارش ها و روش برخورد با خطاهای احتمالی

• ساخت و یا متناسب سازی فرم ها و گزارش های خاص مورد نیاز مشتری 

• مستند کردن مراحل مختلف انجام کار و کسب تأییدیه انجام کار از کاربران به منظور تکمیل پرونده پروژه استقرار نرم افزار

• ارائه گزارش های دوره ای به مدیریت پروژه  

• راهنمایی کاربران برای استفاده صحیح از نرم افزار و رفع مشکلات احتمالی آنها  در حین انجام کار

دانش و مهارت مورد نیاز کارشناس استقرار نرم افزار

برای هر شغلی دانش و مهارتهایی مورد نیاز است و دانش و مهارتهای مورد نیاز کارشناس استقرار نرم افزار به شرح زیر است:

• علاقه به حوزه کامپیوتر و فناوری اطلاعات

• تسلط کافی در کار با کامپیوتر و نرم افزارهای مربوطه

• دقت و توجه به جزئیات

• توان حل مساله

• توان تصمیم گیری به موقع و درست

• مهارت آموزش دادن به دیگران

• مهارت های ارتباطی مناسب

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل کارشناس استقرار نرم افزار

کارشناس استقرار نرم افزار بهتر است دارای مدرک دانشگاهی مرتبط با سیستمی باشد که مسئول پیاده سازی و استقرار آن است. لذا معمولا برای استقرار سیستم های مالی و اداری از فارغ التحصیلان رشته هایی همچون حسابداری، مدیریت مالی، مدیریت بازرگانیو برای استقرار نرم افزارهای کارخانه ای از رشته هایی همچون مهندسی صنایع و برای استقرار برخی از نرم افزارهای تخصصی از فارغ التحصیلان رشته مهندسی نرم افزار استفاده می شود. 

شخصیت شناسی کارشناس استقرار نرم افزار

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

شخصیت شناسی کارشناس استقرار نرم افزار بر اساس تست MBTI :

INTJ این تیپ شخصیتی از توانایی درک سیستم های پیچیده و منطق برخوردار است. او می تواند با کمک خلاقیت خود سیستم های جدید ایجاد کند. 

INTP این تیپ شخصیتی در تحلیل مسایل و ارائه راه حل های مبتکرانه (که از لازمه های این شغل است) تبحر زیادی دارد. او از کار در زمینه های فنی و حل مسایل پیچیده لذت می برد.

ESTJ این تیپ شخصیتی نیاز به سبک کاری سازمان یافته دارد و در جمع آوری، سازماندهی و تحلیل اطلاعات توانمند است.

ISTJ   این تیپ شخصیتی از دقت بالایی برخوردار است و دارای مهارت های فنی خوبی می باشد. او معمولا زمان زیادی را برای کار خود می گذارد.

ISTP این تیپ شخصیتی به رشته های فنی و فهمیدن چرایی و چگونگی کار کردن چیزها علاقه دارد. او مشاهده کننده خوبی بوده و به جزئیات و واقعیات توجه زیادی دارد. استفاده از تحلیل های منطقی به خوبی در کار این تیپ شخصیتی مشهود است.

وضعیت استخدام متخصص استقرار نرم افزار و بازار کار این شغل

در سال های اخیر با توجه به گستردگی کاربرد کامپیوتر در شرکت ها و سازمانهای دولتی و خصوصی نیاز به این شغل به طرز چشمگیری افزایش یافته است و شرکت های تولید کننده سیستم های نرم افزاری نیروی انسانی خود را در این بخش توسعه داده اند. 

بنابراین علی رغم اینکه آمار و ارقام دقیقی از میزان استخدام  متخصص استقرار نرم افزار در دسترس نمی باشد، اما با توجه به روند توسعه سیستم های نرم افزاری در کشور، پیش بینی می شود در سال های آینده میزان رشد استخدام در این شغل نسبت به میانگین سایر مشاغل در ایران بیشتر باشد. 

درآمد متخصص استقرار نرم افزار

با توجه به اینکه متخصص استقرار نرم افزار در چه شرکتی کار می کند، چه تخصص و مهارتی دارد، میزان آشنایی او با کامپیوتر و نرم افزار های تخصصی به چه میزان است و سایر عوامل دیگر، میزان حقوق و مزایای دریافتی اش نیز متغیر است. 

نکته قابل توجه اینکه با توجه به نوع فعالیت های این شغل و سختی های آن، معمولا قشر شاغل از سن و سال کم و تحصیلات بالا برخوردارند و پس از گذشت چند سال و کسب تجربه در این شغل، معمولا به سمت های مدیریتی دست یافته و یا اینکه به عنوان مدیر مالی، مدیر فناوری اطلاعات، رئیس حسابداری، مدیر فروش و …  جذب سایر شرکت ها می شوند. 

در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی که در سازمان یا شرکتی استخدام بودند، از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد متخصصان حوزه فناوری اطلاعات و کامپیوتر در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.

در بخش سمت ها در تصویر زیر به طور مشخص متخصص استقرار نرم افزار ذکر نشده است. اما بسیاری از متخصصان استقرار نرم افزار در سمت هایی مانند کارشناس فنی، ، سرپرست فناوری اطلاعات، مدیر فنی و پشتیبانی یا مدیر پروژه استخدام شده و فعالیت می کنند. به طور کلی به دلیل قرار گرفتن شغل متخصص استقرار نرم افزار در حوزه کامپیوتر  و نزدیکی آن با مشاغلی مانند مهندس نرم افزار، طراح وب و …، درآمد این گروه از متخصصان تقریبا در همین محدوده های ذکر شده قرار دارد.

همچنین از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر در تعیین حقوق و درآمد هر فردی از جمله متخصص استقرار نرم افزار می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش، درآمد این متخصصان از نظر سابقه کاری در رده های مختلف سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است.