برای ورود به شغل پرورش دهنده ماهی الزامی به داشتن تحصیلات دانشگاهی نیست و بسیاری از ماهرترین پرورش دهندگان ماهی کشور این کار را به صورت تجربی و یا با کسب مهارت و شاگردی در نزد پرورش دهندگان دیگر آموخته اند؛ اما علیرغم این موضوع، داشتن تحصیلات مرتبط با افزایش آگاهی شما از بسیاری از هزینه ها جلوگیری کرده و با افزایش بهره وری نتایج بهتری را برای شما رقم خواهد زد.

تحصیلات مورد نیاز و نحوه ورود به شغل پرورش دهنده ماهی

فارغ التحصیلان رشته مهندسی منابع طبیعی – شیلات  به ویژه گرایش تکثیر و پرورش آبزیان می توانند وارد این شغل شوند. البته گرایشهای ارشدی نیز برای علاقه مندان به تحصیلات عالیه طراحی شده که می توانید تا سطوح بالا ادامه تحصیل داده و سپس وارد کار شوند. (نظیر رشته ارشد شیلات گرایش تکثیر و پرورش آبزیان).

در صورت علاقه مندی به داشتن تحصیلات پایین تر برای ورود به این شغل می توانید در مراکز فنی و حرفه ای در رشته هایی مثل کاردانی ناپیوسته تکثیر و پرورش آبزیان زینتی آموزش ببینید و سپس اقدام به کار عملی کنید. در مراکز آموزش فنی و حرفه ای همچنین ۲ دوره مجزا برای پرورش ماهیان سردآبی و ماهیان گرم آبی تعریف شده و توسط مراکز مجاز  آموزش داده می شود.

در هر صورت پس از پایان تحصیلات، کارکردن در استخرها و مزارع پرورش ماهی حتی برای مدتی کوتاه بسیار مفید و حتی الزامی است تا نسبت به نحوه انجام کار در این بخش به مرور دانش و تجربه لازم را کسب نمایید.

شخصیت  شناسی شغل پرورش دهنده ماهی

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

شخصیت  شناسی پرورش دهنده ماهی بر اساس تست  MBTI

ESTPاین تیپ شخصیتی از اطلاعات فنی و تخصصی خوبی برخوردار بوده و به خوبی می تواند با ابزارها و مواد مختلف کار کند. او عاشق هیجان و کارهای نشاط آور است.

ISTP این تیپ شخصیتی از مشاغل ملموس لذت می برد. او قدرت مشاهده خوبی داشته و به جزئیات توجه زیادی دارد.

ESFP این تیپ شخصیتی دوست دارد کارش همراه با تفریح، استقلال و انعطاف کافی باشد.

ISFP این تیپ شخصیتی استفاده از حواس پنجگانه خود در کار را دوست دارد. او به کارهایی که با چیزهای واقعی و حقایق سر و کار دارد، علاقه دارد.

فرصت های شغلی ، وضعیت استخدام و بازار کار پرورش ماهی

معمولاً موضوع استخدام پرورش دهنده ماهی ، موضوع جذابی برای علاقه مندان این شغل نیست و اکثر آنها سعی می کنند تا مستقل کار کرده و کسب و کار خود را داشته باشند. افراد علاقه مند ممکن است با راه اندازی یک تعاونی تولید روستایی با افراد علاقه مند دیگر به صورت گروهی مشغول به کار شوند.

اما به هر حال عده ای نیز به دلایل مختلف (کمبود سرمایه، نداشتن روحیه و استعداد کارآفرینی یا مستقل کار کردن، علاقه به مشاغل استخدامی و …) به دنبال استخدام به عنوان پرورش دهنده ماهی هستند.

روی سخن ما در این بخش با گروه دوم است: شما که تحصیلات دانشگاهی مرتبط دارید، چنانچه بیشتر علاقه مند به کارهای دفتری و اداری در حوزه تکثیر و پرورش ماهی هستید، می توانید در سازمان ها و شرکت های دولتی مرتبط مانند سازمان شیلات ایران یا مؤسسه تحقیقات شیلات ایران و یا شرکت های خصوصی مرتبط با پرورش ماهی به عنوان کارمند اداری استخدام شوید.

و چنانچه علاقه مند به کار اجرایی هستید می توانید با دنبال کردن آگهی های استخدام و یا سرکشی به مراکز دولتی و خصوصی تکثیر و پرورش ماهی به عنوان پرورش دهنده ماهی به استخدام این مراکز درآیید که البته در این بخش حتماً سابقه کار عملی و تجربی برایتان مفید خواهد بود.

در این سال ها که بحث کارآفرینی و خود اشتغالی بسیار مطرح است، حوزه کاری پرورش ماهی در کنار همه سختی ها و مشکلاتی که دارد، به عنوان یکی از بهترین و پردرآمد ترین زمینه های کاری شناخته شده است . به گفته مدیرعامل تعاونی پرورش ماهیان زینتی استان تهران در یک محیط ۱۰۰متری با چند آکواریوم دو نفر میتوانند مشغول کار شوند و با توجه به استقبال خوبی که از فروش ماهیان زینتی در کشور صورت گرفته می توانند درآمد خوبی داشته باشند. در سال های اخیر نیز وزارت جهاد کشاورزی طرح پرورش ماهیان زینتی را جزو طرح اشتغال خانگی قرارداده است و وام هایی را در این خصوص اعطا می کند.

بنابر گفته یکی از پرورش دهندگان با تجربه کشور، در طراحی یک مزرعه تولید ماهی (خوراکی) رعایت اصول زیر برای دستیابی به حداکثر تولید  توصیه می شود :
 

• جانمایی دقیق و صحیح محل احداث پروژه

• استفاده از طراحی استخرهای پرورش به شیوه مدار بسته

• استفاده از آب برگشتی تا حداکثر ممکن

• استفاده از حداقل مصرف انرژی

• طراحی بر اساس ماژولهای جداگانه (به دلیل امکان احداث چند مرحله ای ،مدیریت آسانتر ،عدم تسری بیماری احتمالی به تمام مزرعه و …)

• هوادهی قبل از ورود آب به استخر

• جلوگیری از ریز شده مواد جامد معلق در استخرها

• جداسازی آب غلیظ و رقیق در خروجی هر استخر

• استفاده از فیلتراسیون چند مرحله ای (هیدرولیکی-فیزیکی-بیولوژیکی_شیمیایی )

• نزدیکی مزرعه پرورش ماهی به بازارهای مصرف

• استفاده از آب چاه و دوری از آلودگیهای و استرس های رودخانه ای

درآمد پرورش دهنده ماهی 

درآمد پرورش دهنده ماهی (خوراکی یا زینتی) تابعی از شرایط و عوامل گوناگون است. اقلیم منطقه، دانش و تجربه پرورش دهنده، میزان استفاده از تسهیلات بانکی و دولتی، سرمایه اولیه و سایر عوامل هر یک به اندازه ای در میزان درآمد پرورش دهنده ماهی مؤثر است. متأسفانه در این خصوص اطلاعات دقیقی در کشور منتشر نشده است.

اما برای افرادی که به استخدام یک مزرعه پرورش ماهی یا شرکت فعال در این زمینه درمی آیند حقوق و مزایای قابل پیش بینی وجود دارد و معمولا از حقوق دستمزد تعیین شده در قانون کار پیروی می کند.

همچنین کارکنان شیلات و سایر سازمان های مرتبط دولتی نیز بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت خواهند کرد.
  

درآمد پرورش دهنده ماهی در برخی از کشورهای جهان

استرالیا – متوسط درآمد سالیانه در این شغل ۳۸.۲۰۰ دلار ( قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان –  متوسط درآمد سالیانه کارگران این بخش بین ۲۰.۰۰۰ تا ۲۷.۰۰۰ دلار و برای مدیران این حوزه حدود ۵۷.۵۰۰ دلار می باشد.

پرورش ماهیان زینتی ؛ شغلی پردرآمد با ارزش صادراتی بالا