کار مهندس عمران چیست؟
مهندس عمران به طراحی و مدیریت انواع پروژه های ساختمانی از تعمیر پلها گرفته تا ساخت یک استادیوم ورزشی جدید می پردازد. یک مهندسی عمران باید در ریاضیات و مهارت های فناوری اطلاعات عالی باشد. همچنین باید بتواند به خوبی طرح ها و ایده های خود را برای دیگران بیان کرده و در نتیجه باید مهارت های ارتباطی بسیار خوبی داشته باشد. شغل مهندسی عمران نیاز به کسب مدارک معتبر دانشگاهی دارد.
به عبارت دیگر یک مهندس عمران به دنبال این است که بتواند در پروژههای مختلف عمرانی در زمینههای ساختمانسازی، راهسازی، پلسازی، برجسازی، سازهها و بناهای آبی، جمعآوری و دفع فاضلاب و غیره مسئولیت طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گیرد. هرچیزی که به آبادی یک کشور باز میگردد مانند سد، فرودگاه، جاده، راه آهن، برج، تونل، دکلهای مخابراتی، ساختمانهای مقاوم در برابر زمینلرزه، سیل و آتش و نیروگاههای برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز، در حیطه کار مهندس عمران قرار میگیرد.
برای آغاز تمامی پروژههای عمرانی به یک مهندس کارآمد عمران نیاز داریم تا علاوه بر رعایت جنبههای فنی و اجرایی، اقتصادی نیز عمل کند. چون اقتصادی بودن یک اصل در مهندسی عمران است.
شرایط کار مهندس عمران
معمولا کار مهندس عمران به صورت تمام وقت است. در صورت بروز مشکل یا وجود ضرب الاجل برای اتمام بعضی از پروژه ها، لازم است در خارج از ساعات معمول نیز کار کند. محل کار مهندس عمران معمولا دفتر کار و یا محل پروژه می باشد. کار در محل پروژه با شرایط آب و هوایی مختلف و معمولا با سفرهای کاری همراه است.
تخصص مهندس عمران
زمینه های تخصصی مهندسی عمران شامل موارد زیر است :
-
سازه- سدها، ساختمان ها، سکوهای دریایی و خطوط لوله
-
حمل و نقل- جاده ها، راه آهن، کانال ها و فرودگاه ها
-
محیط زیست- شبکه های تامین آب، سیستم های آبرسانی زیر زمینی و ساخت موانع سیل
-
دریایی- بنادر و سیستم های دفاعی دریایی
-
ژئوتکنیک- استخراج از معدن، عملیات خاکی و ساخت پایه
وظایف و کار مهندس عمران
برخی از وظایف در زمینه های تخصصی مهندسی عمران مشترک هستند که عبارتند از:
-
بحث و گفتگو درباره تجهیزات لازم با مشتری، کارفرما یا همکاران
-
تحلیل داده های ارسالی توسط ناظران، نقشه کشی و آزمایش مواد و مصالح با استفاده از نرم افزار مدلسازی کامپیوتری
- آزمایش خاک برای تعیین کیفیت و قدرت پایه سازه
- تهیه نقشه ها با کمک نرم افزار طراحی کامپیوتری
- قضاوت در خصوص امکانپذیری پروژه ها با ارزیابی مواد، هزینه ها، زمان و نیروی کار موجود
-
ارزیابی ریسک ها و اثرات محیطی پروژه ها
-
تهیه پیشنهاد برای مناقصه ها، گزارش به مشتریان، مراکز دولتی و سازمان
های برنامه ریز
-
مدیریت، هدایت و نظارت بر پیشرفت هر مرحله از تولید
-
اطمینان از مجهز بودن بخش های مختلف به تجهیزات ایمنی و سلامت و رعایت شدن قوانین و زمانبندی ها
مهندس عمران مناسب شماست اگر…
اگر شما عاشق طراحی و ساخت چیزهای مختلف هستید و در درس ریاضی و فیزیک هم نمره خوبی دارید، شغل مهندس عمران مناسب شماست.
همکاران مهندس عمران
مهندس عمران معمولا در کنار متخصصانی مانند معماران، مهندسین نقشه کشی، مهندسان مکانیک، مهندسان برق ناظران و پیمانکاران ساختمان کار می کند.
همیچنین یک مهندس عمران در محل کار با تکنسین های عمران که رابط بین کارگر و مهندسین می باشند، سر و کار دارند و در برخی از پروژه ها به صورت مستقیم با کارگران ساختمانی کار می کنند و مدیریت و برنامه ریزی و نظارت بر اجرای کار آنها را بر عهده دارند.
مهارت های عمومی مهندس عمران
-
مهارت عالی در فناوری اطلاعات و کامپیوتر، ریاضیات و علم مهندسی – زیرا در غیر این صورت کارفرما نمی تواند مسئولیت ساخت یک ساختمان چندین طبقه، یک پل که روزانه هزاران خودرو از روی آن تردد می کنند یا ساخت یک تونل را به او بسپارد
-
توانایی شرح درست و واضح ایده ها و طرح ها – به منظور توان انتقال مفاهیم پیچیده مهندسی به کارگران برای انجام کار یا به کارفرما و یا سرمایه گذار برای حمایت مالی و لجستیکی از پروژه
-
توانایی تحلیل داده های زیاد، ارزیابی راه حل ها و انجام تصمیم گیری درست – به عنوان مثال اگر به تونل نیایش، پل طبقاتی صدر یا بزرگراه امام علی (ع) در تهران سری زده باشید متوجه شده اید که مهندسین و مدیران این پروژه ها برای انجام موفق آنها از چه پیچیدگی هایی عبور کرده اند و یا اینکه با چه مسایلی در جریان پروژه روبرو بوده اند. وجود موانع مختلف از ساختمان های موجود در مسیر گرفته تا لوله های آب و گاز و فاضلاب و ماشین هایی که در حال حرکت از اطراف محل پروژه می باشند. مطمئنا بدون تحلیل دقیق داده ها و ارزیابی راه حل ها و تصمیم گیری درست اجرای این پروژه ها با موفقیت همراه نخواهد بود.
-
توانایی انجام پروژه ها در چارچوب بودجه و زمان تعیین شده ( در صورت داشتن مسئولیت پروژه)
-
مهارت کار تیمی و مخصوصا همکاری با اشخاصی که به عنوان کارگر شاید از نظر فرهنگی و اعتقادی با شما تفاوت داشته باشند
-
مهارت نوشتاری – برای تهیه گزارش
مهارت های تخصصی مهندس عمران
-
دانش کامل نسبت به قوانین و مقررات مرتبط – مخصوصا قوانین ایمنی و استاندارد به منظور
-
مهارت مدیریت پروژه های عمرانی – زیرا در بسیاری از پروژه های عمرانی مدیران پروژه از بین مهندسین عمران انتخاب می شوند
-
مهارت های نرم افزاری – تسلط بر نرم افزارهای مهندسی و ساخت و ساز
-
و …
مهارت های نرم افزاری مهندس عمران
امروزه نرم افزارهای رایانه ای یکی از مهم ترین ابزارهای کمکی مهندس عمران است . اگر به بررسی اجمالی آگهی های استخدامی مهندس عمران بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت ها و سازمان ها یکی از شرایط جذب مهندس عمران را تسلط بر نرم افزارهای مربوط به حوزه مهندسی عمران قرار داده اند.
بنابراین برای رسیدن به شغلی مناسب و پردرآمد و نیز دستیابی به موفقیت های شغلی در حوزه مهندسی عمران، یادگیری نرم افزارهای تخصصی مهندسی عمران یکی از راه های اصلی و مطمئن می باشد.
مهمترین نرم افزارهای تخصصی مهندسی عمران
برخی از مهم ترین نرم افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی عمران عبارتند از :
-
ETABS : نرم افزار تحلیل و طراحی انواع سازه های ساختمانی
-
Auto Cad : نرم افزارطراحی های دو بعدی و سه بعدی و علوم مهندسی مرتبط با نقشه کشی
-
CSiBridge : نرم افزار طراحی پل ها
-
ADAPT
-
Matlab : نرمافزاری برای نوشتن برنامه و محاسبات ریاضی در مهندسی
-
Staad Pro : نرم افزار آنالیز و طراحی سازه های فلزی، بتنی، چوبی، آلومینیومی و سازه های ترکیبی
-
Plaxis Professional : نرم افزار مهندسی خاک و پی
-
SAFE : نرم افزار تحلیل و آنالیز اجزای پی و فونداسیون
-
Revit : نرم افزار مدل سازی و طراحی نقشه های ساختمانی
-
SAP : نرم افزار طراحی و آنالیز سازه
-
Ansys : نرمافزاری برای تحلیل مهندسی قطعات در تحلیلهای دینامیکی
-
Catia: نرمافزار طراحی قطعات
-
Solidworks : نرمافزار طراحی قطعات
-
Tekla Structures : نرم افزار طراحی و مدل سازی بسیار پیشرفته و مدرن سازه های فلزی و بتونی عظیم
-
SDR Map : نرم افزار نقشه برداری و تهیه نقشه های توپوگرافی
شخصیت شناسی مهندس عمران
شخصیت شناسی مهندس عمران بر اساس تست MBTI
INTJ این تیپ شخصیتی توان پژوهش و برنامه ریزی مستقل داشته و منطقی می باشد. او به کمک شم خود توان دیدن و در نظر گرفتن همه راه حل های ممکن و خلاقانه را دارد.
ESTJ این تیپ شخصیتی دوست دارد با چیزهای ملموس و واقعی سر و کار داشته باشد. او می تواند بر اساس استدلال های قیاسی خود به علت و معلول ها پی برده و نتیجه گیری کند.همچنین علاقه دارد در واحدهای سازمان یافته در سمت های ارشد و مدیریتی کار کند.
ISTJ این تیپ شخصیتی از دقت بالایی برخوردار است و دارای مهارت های فنی خوبی می باشند.
ESTP این تیپ شخصیتی از اطلاعات فنی خوبی برخوردار بوده و به خوبی می تواند با ابزارهای مختلف کار کند. او بیشتر مایل است برای خود کار کند.
ISTP این تیپ شخصیتی به رشته های فنی و فهمیدن چرایی و چگونگی کار کردن اشیا علاقه دارد. او مشاهده کننده خوبی بوده و به جزئیات و واقعیات توجه زیادی دارد. استفاده از تحلیل های منطقی به خوبی در کار این تیپ شخصیتی مشهود است.
محل کار مهندس عمران
استخدام مهندس عمران در پروژه های ساخت جاده ها، ساختمان ها، فرودگاه ها، تونل ها، سدها، پل ها و سیستم های آب و فاضلاب در بخش دولتی و خصوصی انجام می شود.
مهندس عمران که دارای مدارک علمی و دانشگاهی در سطح عالی است، می تواند در دانشگاه ها و یا مراکز علمی و پژوهشی استخدام شده و به تدریس و یا کارهای تحقیقاتی بپردازد. اصلی ترین شغل در این بخش، عضویت در هیئت علمی یا استاد دانشگاه شدن است که جذابیت های خاص خود را دارد.
دریافت پروانه اشتغال از سازمان نظام مهندسی ساختمان
مهندس عمران (در پروژه های ساخت و ساز) برای اینکه بتواند کار نظارت بر ساختمان را انجام دهد، باید از سوی نظام مهندسی ساختمان پروانه اشتغال به کار دریافت کند. در واقع باید صلاحیت نظارت و طراحی او از سوی مراجع ذیصلاح تایید شود. بسیاری از مراجع مانند شهرداری ها و مراکز صدور پروانه ساختمان، برای صدور پروانه ساخت و یا مجوزهای دیگر، نقشه هایی را می پذیرند که توسط مهندسان دارای پروانه اشتغال تهیه شده باشد و برای کنترل و نظارت نیز باید از این افراد استفاده شود
استخدام مهندس عمران در سمت های مختلف
استخدام مهندس عمران در شرکت یا سازمان ها در سمت های مختلف صورت می گیرد. در نتیجه بررسی آگهی های استخدام کشور، برخی از مهم ترین سمت های مهندس عمران که مورد نظر کارفرمایان هستند، عبارتند از:
استخدام مهندس عمران، استخدام کارشناس عمران، استخدام سرپرست کارگاه، استخدام کارشناس فنی، استخدام سرپرست دفتر فنی ، استخدام مهندس سیویل، استخدام مهندس راه و ساختمان، استخدام مهندس سازه، استخدام کارشناس سازه، استخدام کارشناس آب و فاضلاب، استخدام طراح سازه، استخدام ناظر ابنیه، استخدام ناظر، استخدام سرناظر، استخدام مهندس مشاور، استخدام مهندس طراح، استخدام کارشناس ساختمان، استخدام مهندس محاسب، استخدام ناظر مقیم، استخدام سرپرست پروژه، استخدام سرپرست نظارت، استخدام مدیر پروژه، استخدام مدیر فنی، استخدام مدیر سایت، استخدام رئیس کارگاه، استخدام کارشناس ژئوتکنیک و …
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، یکی از مشاغلی که یک مهندس عمران می تواند در آن مشغول به کار شود، کارشناس رسمی دادگستری است. یک مهندس عمران می تواند پس از شرکت در آزمون تخصصی کارشناس رسمی دادگستری و قبولی در آن، پس از گذراندن دوره های لازم، مجور فعالیت به عنوان کارشناس رسمی دادگستری را دریافت و مشغول به کار شود
وضعیت استخدام مهندس عمران
علیرغم نبود آمار دقیق و رسمی از میزان استخدام مهندس عمران در کشور، مطابق با میزان درخواست های کار موجود از سوی کارفرماها، مصاحبه های انجام شده با شاغلین این حوزه و اخبار و تحلیل های موجود، بازار کار مهندس عمران از شرایط نسبتا مناسبی برخوردار است. البته در بخش دولتی به تناسب میزان بودجه عمرانی دولت ممکن است میزان استخدام مهندس عمران دراین بخش تغییراتی داشته باشد.
البته موضوع قابل توجه در مورد وضعیت اشتغال و استخدام مهندس عمران مانند سایر فارغ التحصیلان دانشگاهی، عدم تناسب تقاضای بازار کار با تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی می باشد. موضوعی که در چند سال اخیر اغلب دانش آموختگان از آن رنج می برند و در بسیاری از مواقع مجبور می شوند در حوزه ای خارج از تخصص خود اقدام به کار نمایند.
از آنجا که وضعیت استخدام مهندس عمران در ایران همراه تابعی از قوانین و مقررات دولتی و همچنین بودجه عمرانی دولت در هر سال می باشد و نیز چون بخش خصوصی هم تابع قوانین و بودجه دولتی رشد و افول می کند، هر گونه تغییر در این موارد ، باعث افزایش و یا کاهش تقاضای نیروی کار در بازار نیروی انسانی خواهد شد.
وضعیت استخدام مهندس عمران در سایر کشورها
در کنار بررسی وضعیت استخدام مهندس عمران در ایران، بسیاری افراد به دنبال اطلاع یافتن از وضعیت استخدام مهندس عمران در سایر کشورهای جهان به ویژه کشورهای مهاجرپذیر هستند. در اینجا به عنوان نمونه وضعیت استخدام مهندس عمران در برخی کشورهای جهان اعلام شده است:
آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام مهندس عمران بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۱۹ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.
استرالیا – میزان استخدام مهندس عمران در سال ۲۰۱۱، ۴۷.۹ درصد و در پنج سال گذشته نیز در مقایسه با درصد رشد استخدام همه مشاغل (۱۰.۲ درصد)، ۲۶.۴ درصد رشد داشته است. در سال های آتی رشد بسیار زیادی برای آن پیش بینی شده است.
تاثیر سابقه کاری بر درآمد مهندس عمران
سابقه کاری عامل بسیار موثری در یافتن یک شغل مناسب و کسب درآمد و حقوق بالاتر می باشد. این در مورد در استخدام همه مشاغل از جمله استخدام مهندس عمران صادق است. اگر نگاهی به آگهی های استخدام مهندس عمران بیاندازید، می بینید که در اکثر آنها داشتن سابقه کاری یکی از موارد مورد تاکید کارفرمایان است به خصوص برای سمت های سرپرستی، نظارتی و مدیریتی . میزان سابقه کاری مورد نظر کارفرمایان مختلف از حدود ۳سال تا بیش از ۲۰ سال متغیر می باشد اما متوسط سابقه کاری لازم را می توان حدود ۷ سال در نظر گرفت. البته این با توجه به سطح و سمت شغلی مهندس عمران متفاوت است. برای مشاغلی که در سطح سرپرستی و مدیریتی هستند، کارفرما سابقه کار بالایی را می خواهد. ولی برای مشاغل کارشناسی، سابقه کاری کمتری نیاز است.اثیر مهارت در استخدام و میزان درآمد مهندس عمران
داشتن مهارت های شخصیتی و تخصصی در پیدا کردن سریع کار و کسب درآمد بیشتر بسیار موثر است. علیرغم وجود مشکلات استخدامی در کشور و شکایت زیاد کارجویان از نبود فرصت های شغلی کافی، یکی از مهم ترین و شاید بتوان گفت اصلی ترین دلیلی که باعث می شود یک کارجو نتواند سریع شغل مناسب و مطلوبی را پیدا کند، نداشتن مهارت و دانش کافی می باشد.
بسیاری از کارجویان تنها به درسی که در دانشگاه خوانده اند (که عموما فقط مطالبی تئوری می باشند) اکتفا کرده و خود را برای ورود به بازارکار آماده نمی کنند. البته شاید مشکل اصلی به روش های آموزشی دانشگاه های کشور برگردد ولی هر فردی خود نیز می تواند برای پیشرفت و رشد فردی اش قدم بردارد.
بنابراین اگر یک مهندس عمران می خواهد سریع شغل مناسبی پیدا کند باید مهارت های خاصی را دارا باشد. برخی از این مهارت ها، فردی و شخصیتی می باشد از جمله : توان مدیریت زمان، ، توان حل مساله ، توان برنامه ریزی، توان کار تیمی، ایده پردازی و ….
گروه دیگری از مهارت های لازم مهندس عمران تخصصی می باشد از جمله داشتن تسلط به زبان انگلیسی، مهارت های نرم افزاری و تسلط به نرم افزارهای تخصصی، مسلط به طراحی ، نقشه کشی و نقشه برداری، مهارت مدیریت پروژه و …
بررسی و تحقیقات نشان داده است که هر چه دانش و مهارت یک مهندس عمران افزایش یابد، فرصت های استخدامی بهتر و به دنبال آن درآمد بالاتری برای او مهیا می گردد. به عنوان مثال مهندس عمرانی که از دانشگاه معتبری فارغ التحصیل شده و مسلط به چندین نرم افزار تخصصی این حوزه است، سریع تر از سایر کارجویان، کار پیدا کرده و درآمد و حقوق بیشتری نیز دریافت می کند.
تعیین می شود. اما حقوق مهندس عمران در بخش خصوصی متفاوت است. شرکت های خصوصی بر اساس سیاست ها و شرایط خود، میزان حقوق و مزایای کارکنان خود را تعیین می کنند. البته باید توجه داشت که شرکت های خصوصی برای توانمندی و مهارت های یک مهندس عمران بهای زیادی قایل بوده و آنها را مبنایی مهم برای تعیین حقوق او قرار می دهند.
مهندس عمرانی که به طور مستقل کار کرده و برای خود شرکتی راه اندازی کند، در صورت داشتن تخصص کافی در ارائه با کیفیت ترین کار، درآمدهای بسیار خوبی می توانند کسب نماید.
بر اساس آخرین آمار حقوق مهندس عمران که به عنوان کارشناس در حوزه های مختلف مشغول بکار است، در شرکتهای کوچک به طور متوسط بین ۹۰۰۰۰۰ تومان تا ۴۵۰۰۰۰۰ تومان می باشد . البته لازم به ذکر است حقوق مهندس عمران در شرکتها و شهرهای مختلف متفاوت است .
اگر اطلاعات بیشتر و دقیق تری از حقوق مهندس عمران در شرکت های مختلف،میزان حقوق ها در شهرهای کشور ، مقایسه حقوق مهندس عمران با سایر رشته های مهندسی و بسیاری اطلاعات مفید دیگر در این زمینه می خواهید می توانید کتاب «آشنایی با برترین رشته های مهندسی» را مطالعه کنید