اگر شما عاشق رانندگی بوده و دوست دارید به افراد در بهبود مهارت های جدید رانندگی کمک کنید، این شغل مناسب شماست.
 

نگاهی به تاریخچه مقررات رانندگی در ایران

آیا می دانید اولین تصادف رانندگی در ایران در چه تاریخ و چه محلی و توسط چه کسی به وقوع پیوست؟
 
نخستین تصادف رانندگی در ایران در پاییز سال ۱۳۰۵ میان اتومبیل مظفر الدین شاه و درشکه ی درویش خان نوازنده اتفاق افتاد و خیابان سپه که جزو نخستین خیابان های سنگ فرش شده ی تهران بود به خون درویش خان آغشته و نوای دلکش تار این مرد برای همیشه خاموش شد.
 
پس از این واقعه ” سرتیپ درگاهی ” آیین نامه ای به نام “نظامنامه درشکه های عمومی” تهیه کرد و نخستین نظامنامه عبور و مرور تدوین شد. در این سال گواهینامه ها نیز درجه بندی شده و سه نوع گواهینامه صادر گردید.
 

مربی رانندگی کیست؟ کار مربی آموزش رانندگی چیست؟

مربی آموزش رانندگی شخصی است آموزش دیده و ماهر در امر تعلیم رانندگی که فنون‌، قوانین و مقررات و اصول ایمنی مربوط به رانندگی صحیح را برای کسب مهارتهای لازم به هنرآموز آموزش می‌دهد. کار مربی آموزش رانندگی این است که به افراد می آموزد چگونه ایمن رانندگی کنند. او همچنین مهارت های لازم برای گذراندن موفق آزمون رانندگی را نیز به آنها آموزش می دهد.

مربی رانندگی باید همه جوانب کار را مد نظر قرار دهد.زن یا مرد بودن، با سوادی یا کم سوادی، میزان معلومات عمومی، سن و … هر یک به نوبه خود از عوامل تأثیر گذار و تعیین کننده در تنظیم مراحل و مدت زمان آموزش هنرجو می باشند. همچنین انتخاب زمان و مکان مناسب برای آموزش، برنامه ریزی دقیق و شناخت کافی از استعدادها و روحیات هنرجو، از دیگر عواملی هستند که در آموزش تأثیر بسزایی دارند.
 
مربی رانندگی از ماشین های مخصوص آموزش رانندگی با دو ترمز و کلاج استفاده کرده و رانندگی شاگردان را به وسیله آن، برای جلوگیری از تصادفات احتمالی، کنترل می کند. مربی رانندگی در شروع آموزش شاگرد خود را به خیابان های خلوت می برد. به مرور که پیشرفت می کند، او را به مکان های شلوغ تر و سخت تر می برد و زمانی که احساس کند هنرجو آماده است، او را برای انجام امتحان رانندگی می فرستد.
 
 مربی رانندگی باید صبور بوده و بتواند با افراد ارتباط خوبی برقرار کند. او باید با حفظ آرامش، توصیه ها و راهنمایی های لازم را به هنرجویان خود بکند.
 

انواع آموزشگاه های رانندگی

آموزشگاه های رانندگی در کشور با توجه به نوع وسیله نقلیه و گواهینامه مورد درخواست، انواع مختلفی دارند از جمله آموزشگاه های تعلیم رانندگی موتور سیکلت، رانندگی خودرو های سواری، رانندگی خودرو های سنگین و …

ساعت کار مربی آموزش رانندگی

ساعت کار مربی رانندگی با تعداد هنرجویان و زمان های آنها تنظیم می شود. گاهی هم در شب ها و تعطیلات باید سرکار خود باشد. هر جلسه آموزشی معمولا بین ۱.۵ تا ۲  ساعت طول می کشد. در بعضی از فصول و ماه ها تعداد مراجعان زیادتر شده و به دنبال آن ساعات کاری مربی رانندگی نیز افزایش می یابد. معمولا مربی در ساعات کاری خود در ماشین بوده و کنار شاگردان نشسته است. 
  

وظایف مربی آموزش رانندگی

مربی رانندگی ابتدا باید دانش و توانایی رانندگی شاگردان را سنجیده و بر مبنای آن، یک سری برنامه های آموزشی برای رساندن شاگردان به استانداردها تدوین کند. او باید با صبر و حوصله بسیار به هنرجوی خود همه موارد مهم را آموزش دهد. اغلب برنامه های آموزش رانندگی شبیه به هم هستند. مربی رانندگی باید به شاگردان خود موارد زیر را بیاموزد  :

• استفاده قانونمند توام با اعتماد به نفس از وسایل و ابزارهای خودرو 

• رانندگی ایمن 

• حرکات ایمن، دور زدن، به عقب رفتن و پارک کردن

• آموزش آیین نامه راهنمایی و رانندگی به صورت عملی (مواردی از قبیل رعایت قوانین و آشنایی با علایم و تابلوها و…)

• نحوه برخورد مناسب و رانندگی ایمن در هنگام قرار گرفتن در شرایط اضطراری

مهارت و دانش مورد نیاز مربی آموزش رانندگی

• مهارت عالی رانندگی، دانش رانندگی ایمن و اشتیاق و علاقه شدید به رانندگی

• داشتن تجربه کافی

• توانایی خوب در راهنمایی کردن و آموزش دادن

• توانایی انتخاب روش آموزش متناسب با هر هنرجو

• آشنایی نسبی با اصول روانشناسی برای شناخت درست هنرجو و رفتار مناسب با او

• صبور بودن و مهارت خوب در ایجاد ارتباط با افراد

• حفظ آرامش و یادآوری اشتباهات به شاگردان همراه با روش اصلاح آنها

• شوخ طبعی و خوش اخلاقی

• داشتن تمرکز

• داشتن بینایی خوب

• توانایی نشان دادن عکس العمل سریع، به موقع و ایمن

• دانش پایه ای در تعمیرات خودرو

تحصیلات لازم و ورود به شغل مربی رانندگی

برای ورود به این شغل علاقه مندان باید حداقل دارای مدرک دیپلم بوده و پس از گذراندن دوره های آموزشی، کارت مربیگری دریافت کنند. شرایط و مدارک لازم برای صدور کارت مربیگری درجه۲  آموزشگاه های رانندگی در کشور عبارتند از  :

• دارا بودن گواهینامه پایه دوم که حداقل یکسال از تاریخ صدور آن گذشته باشد .

• تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران

• مسلمان یا پیرو یکی از ادیان رسمی کشور

• حداقل سن ۲۳ سال تمام

• مربیان مرد بایستی متاهل بوده و چنانچه بخواهند به هنر آموزان زن آموزش بدهند این اقدام بایستی بنا به تقاضا و با حضور یکی از محارم هنر آموز صورت بگیرد شرط تاهل برای مربیان زن وجود ندارد .

   

•  داشتن سواد خواندن و نوشتن

• ارائه گواهی عدم ابتلا به امراض مسری و عدم اعتیاد از آزمایشگاه بهداری ناجا واقع در خیابان ولیعصر، بالاتر از میدان ونک، خیابان قبادیان

•  فاقد نقض عضو موثر در رانندگی

•  ارائه کارت پایان معافیت برای متولدین ۱۳۳۸ به بالا

•  شرکت در کلاس های آموزشی و ارائه تائیدیه مبنی بر موفقیت در آزمونهای مربوطه .

•  شرکت در کلاس های آموزشی و ارائه تائیدیه مبنی بر موفقیت در آزمونهای مربوطه

•  ارائه معرفی نامه از یکی از آموزشگاه های رانندگی مجاز

فرصت های شغلی ، بازارکار و وضعیت استخدام مربی آموزش رانندگی

استخدام مربی آموزش رانندگی در آموزشگاه های رانندگی انجام می شود. معمولا آموزشگاه های رانندگی برای استخدام مربی آموزش رانندگی آگهی می دهند. برخی از آنها فقط مربیان دارای ماشین و برخی دیگر مربیان بدون ماشین را هم استخدام می کنند. البته مربی رانندگی با داشتن تجربه ، سرمایه کافی و شرایط مربوطه می تواند به طور مستقل یک آموزشگاه رانندگی راه اندازی کند.

در خصوص وضعیت بازارکار و استخدام مربی آموزش رانندگی در کشور اطلاعات قابل استنادی در دسترس نمی باشد. مربیان آموزش رانندگی در کشور با برخی از مشکلات و مسایل روبرو هستند که عبارتند از :

• عدم امنیت شغلی

• ساعتی بودن حقوق و ناکافی بودن تعرفه های آموزش متناسب با تورم

• عدم تعلق سایر مزایا از جمله بیمه به مربیان در اکثر آموزشگاه ها

• زیاد بودن احتمال بروز تصادف توسط هنرجو و عدم پوشش مناسب بیمه خودرو توسط شرکت های بیمه گر (اغلب مبالغ بیشتری برای بیمه خودرو نسبت به سایر ماشین ها از مربیان گرفته می شود.)

• در نظر نگرفتن کیفیت آموزش مربی به عنوان ملاک سنجش عملکرد – در آموزشگاه های رانندگی تعداد هنرجویان قبول شده در آزمون رانندگی را ملاک اصلی سنجش عملکرد و مقایسه مربیان قرار می دهند و توجه زیادی به کیفیت آموزش نمی شود.

• مبتلا شدن به بیماری و فرسودگی شغلی پس از چند سال از جمله دردهای زانو، دیسک کمر و..

• کافی نبودن سهمیه بنزین ماشین های آموزش رانندگی

• هزینه بالای تعمیرات و قطعات ماشین (به عنوان مثال اغلب باید در فاصله های کوتاه زمانی صفحه کلاج و دیسک ماشین تعویض شود)

وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان 

استرالیا – در بازه زمانی۵  سال گذشته میزان استخدام در این شغل رشد۲.۳  درصدی داشته و رشد کم در آینده برای آن پیش بینی می شود.

میزان درآمد مربی آموزش رانندگی

آمار دقیقی از مقدار حقوق و درآمد مربیان آموزش رانندگی در کشور وجود ندارد. حقوق آنها ثابت نبوده و به ساعات کار و تعداد هنرجویانی که دارند، بستگی دارد. اضافه کاری و یا تسهیلات خاصی شامل حال آنها نمی شود. درآمد مربی رانندگی در فصول مختلف سال متفاوت است به طوری که معمولا در فصل تابستان بیشتر و در پاییز و زمستان کمتر می باشد.
 

میزان درآمد مربی آموزش رانندگی در برخی از کشورهای جهان 

استرالیا – متوسط درآمد سالانه مربیان رانندگی۵۷.۰۰۰  دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان – متوسط درآمد سالانه این شغل برای مربیان تازه کار و تمام وقت۲۴.۰۰۰  دلار، برای مربیان با سابقه متوسط ۳۸.۰۰۰  دلار و برای مربیان با تجربه۴۶.۰۰۰  دلار می باشد.