مربی مهد

 

کار مربی مهد کودک چیست؟

 
 
 

شغل مربی مهد کودک مناسب شماست اگر…

 

به طور خلاصه اگر عاشق کودکان و بودن با آنها بوده و دوست دارید به آنها کمک کنید که شروع خوبی در زندگی شان داشته باشند، این شغل مناسب شماست.
 

 

مهد کودک کجاست؟

 

مهد کودک محلی است برای مراقبت، شناخت استعدادها،‌ پرورش عاطفی، جسمی، هوشی، رفتاری (اجتماعی) گفتاری و رشد خلاقیت کودکان در سن پیش از دبستان که با توجه به مدت فعالیت روزانه، جغرافیای فعالیت و نوع خدمات دارای انواع ذیل می باشد:

  • مهد کودک تمام وقت: مهد کودکی است که از ساعات اولیه روز به مدت ۸ ساعت فعالیت دارد.

  • مهد کودک نیمه وقت: مهدکودکی است که روزانه به مدت ۴ ساعت در نوبت صبح یا بعدازظهر فعالیت می نماید.

  • مهدکودک پاره وقت: مهدکودکی است که روزانه کمتر از ۴ ساعت در تمام ایام هفته یا صرفا در روزهای خاص فعالیت دارد.

  • مهد کودک تخصصی: مهد کودکی است که ضمن انجام فعالیت های مهد کودک منطبق با نیازهای کودکان و توانمندیهای ایشان در یک یا چند رشته فرهنگی هنری ورزشی و … بطور تخصصی با حضور مربیان واجد مدرک کارشناسی یا بالاتر در رشته مربوط فعالیت دارد.

  • مهد کودک شبانه روزی: مهدکودکی است که به صورت ۲۴ ساعته فعالیت دارد.

  • مهد کودک شبانه: مهدکودکی است که به صورت شبانه از ساعت ۱۷ تا ۷ صبح روز بعد فعالیت دارد.

  • مهد کودک غیرانتفاعی: مهدکودکی است که توسط افراد خیر و موسسات خیریه به منظور ارائه خدمات ذیربط به صورت رایگان به کودکان اقشار نیازمند و آسیب پذیر تاسیس می شود.

  • مهد کودک، کودک در خانه: مهدکودکی است که به منظور ارائه خدمات ذیربط به ۳ تا ۷سال در منزل مسکونی مدیر مسئول تاسیس می شود.

  • روستا مهد: مهدکودکی است که به منظور ارائه خدمات ذیربط به کودکان روستائی تاسیس می شود.

مهد کودک با اهداف بهبود سلامت روانی و اجتماعی، آموزش و نهادینه سازی ارزشهای دینی و اخلاقی، پرورش استعدادها و خلاقیت، آموزش و بهبود مهارت های زندگی در بچه ها و همچنین کمک به والدین در مراقبت و پرورش آنها ایجاد شده است.

 

 

آشنایی با کار مربی مهد کودک

 


کار مربی مهد کودک برنامه ریزی و سازماندهی یکسری فعالیت ها در فضای داخلی مهدکودک و برخی فضاهای بیرونی برای بچه هاست که البته این کار در هماهنگی کامل با مدیر مهد کودک انجام می شود. مربی مهدکودک با نوزادان و بچه های زیر ۶ سال سر و کار دارد.
 
مربی مهدکودک در واقع جایگزین مادر در زمان نبود اوست. بنابراین وظیفه او فقط نگهداری و پرستاری از کودک نیست بلکه مربی باید به همه جوانب پرورش جسمی و معنوی کودک توجه کند. او باید با صبر و حوصله و دلسوزی، زمینه های لازم برای شکوفایی استعدادهای بچه ها را فراهم و از طریق آموزش مناسب، مهارت ها، ارزشها و اصول اخلاقی، انسانی، اجتماعی و فرهنگی را به آنها انتقال دهد.
 
مربی مهدکودک باید بتواند به خوبی با بچه ها ارتباط برقرار کرده، برنامه ها و کلاس های مختلف را مدیریت و به درستی با رفتارهای نامناسب و چالشی آنها برخورد کند. همچنین باید صبور، مهربان و خوش اخلاق باشد

 

  

ساعت کار و محل کار مربی مهد کودک

 

ساعت کاری مربی مهدکودک معمولا به صورت تمام وقت است. البته امکان انجام کار پاره وقت هم وجود دارد. گاهی نیز در خارج از ساعات کاری باید به برنامه ریزی، ارزیابی فعالیت ها و جلسه با والدین و همکاران بپردازد. . محل کار مربی مهد کودک داخل فضای مهد کودک و گاهی نیز بر حسب ضرورت فضاهای بیرونی است

 

 

وظایف مربی مهد کودک

 

  • کنترل و مراقبت مداوم از بچه ها

  • آموزش به بچه ها از طریق بازی و سایر روش ها و ابزار آموزشی و کمک به پیشرفت آنها

  • آموزش مهارت های مختلف از جمله مهارت های زندگی، ادبیات و ریاضیات در حد ابتدایی و…

  • تشویق همکاری و رفتار خوب بچه ها و کنترل رفتارهای بد آنها

  • تهیه و تنظیم طرح برنامه روزانه کودکان در چارچوب برنامه های پیش بینی شده و اجرای صحیح آن

  • انجام کارها و تغییرات لازم قبل از شروع کلاس های آموزشی و مرتب کردن آنها پس از اتمام کار

  • صحبت با والدین درباره روند پیشرفت بچه ها

  • کنترل بچه ها و تشخیص مشکلات احتمالی موجود در آنها

  • توجه به حضور و غیاب کودکان، و اعلام غیبت آنها به مدیر مهد کودک

  •  اجرای صحیح برنامه تغذیه کودکان تحت مسئولیت دادن غذا به کودکان شیرخوار و نوپا و حضور در تمام ساعات صرف غذایی کودکان

  •  نظارت بر چگونگی وضع بهداشت فردی کودکان

  • طرح مسائل و مشکلات کودکان با مدیر مهد کودک همراه با پیگیری آنها.

  • همکاری نزدیک با متخصصان دیگر از جمله مددکاران، روانشناسان کودک و….

  • شرکت در جلسات و دوره های آموزشی مخصوص مربیان

 

 

شخصیت شناسی مربی مهد کودک

 

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
 
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
 
 

شخصیت شناسی مربی مهد کودک بر اساس تست MBTI

 

ESFJ این تیپ شخصیتی دوست دارد با کودکان خردسال کار کند و مهارت های اولیه را به آنها بیاموزد.

 

ISFJ این تیپ شخصیتی به آموزش علاقه دارد زیرا می تواند به دیگران کمک کند و تاثیر مثبتی روی جامعه بگذارد. او ترجیح می دهد با کودکان و خردسالان سروکار داشته باشد.

 

ESFP این تیپ شخصیتی کار آموزش و معلمی را دوست دارد به خصوص به کودکان و دانش آموزان ابتدایی. او علاقه مند است مهارت های اولیه را به آنها یاد داده و به بچه ها کمک کند به سازگاری بیشتری در زندگی برسند.

 

ISFP این تیپ شخصیتی از ارائه خدمت به دیگران و رفع نیازهای آنها لذت می برد.

 

 

مهارت و دانش مورد نیاز مربی مهد کودک

 

  • توانایی برقراری رابطه خوب با بچه ها، والدین و سایر همکاران

  • رعایت عدالت بین بچه ها

  • داشتن مدیریت زمان و مهارت سازماندهی

  • توانایی مدیریت بچه ها و برخورد مناسب با رفتارهای بد و چالشی آنان

  • مهربانی، صبر و خوش خلقی

  • مهارت آموزش دادن

 

 

 تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل مربی مهد کودک

 

این شغل نیاز به تحصیلات دانشگاهی طولانی مدت ندارد اما نیاز به آموزش در قالب دوره های ویژه دارد. علاقه مندان با حداقل مدرک دیپلم، می توانند با گذراندن دوره های آموزشی تربیت مربی مهد کودک وارد این شغل شوند. این دوره ها در مراکز آموزشی علمی – کاربردی بهزیستی استان های مختلف و برخی از مراکز جهاد دانشگاهی برگزار می شود.
 

 

بازارکار و وضعیت استخدام مربی مهد کودک

 

در سال های اخیر به دلیل الزامات زندگی شهرنشینی از جمله گسترش تعداد مادران شاغل، میزان استقبال از مهد کودک ها بسیار زیاد شده است. در نتیجه میزان تقاضای استخدام مربی مهد کودک رو به افزایش است.

استخدام مربی مهد کودک می تواند در مهد های کودک و مراکز پیش دبستانی دولتی و خصوصی، سازمان بهزیستی و آموزش و پرورش انجام شود. البته استخدام می تواند پاره وقت و یا تمام وقت باشد.  علاوه بر این، مربی مهد کودک می تواند با داشتن تجربه و سرمایه کافی، مجوزهای لازم را گرفته و با تأسیس مهد کودک به عنوان مدیر مهد کودک به طور مستقل فعالیت کند.

 

 

وضعیت استخدام مربی مهد کودک در برخی از کشورهای جهان

 

آمریکا – پیش بینی می شود میزان  استخدام مربیان مهدکودک رشد۱۷  درصدی خواهد داشت.

استرالیا – در۵ سال گذشته میزان استخدام مربیان مهدکودک رشد۲.۲  درصدی ( کمتر از متوسط همه مشاغل) داشته و پیش بینی رشد خوبی در آینده برای آن شده است.

 

 

میزان حقوق مربی مهد کودک

 

در زمینه میزان درآمد و حقوق مربی مهد کودک در کشور آمار دقیقی در دسترس نمی باشد. ولی بنا به گفته بسیاری از مربیان مهد کودک، درآمد آنها نسبت به زحمتی که می  کشند و انرژی ای که صرف می کنند، کم بوده و گاهی هزینه های آنها را نیز پوشش نمی دهد. 

 

 

میزان حقوق مربی مهدکودک در برخی از کشورهای جهان

 

آمریکا – متوسط درآمد سالیانه مربیان مهدکودک ۵۱.۳۸۰ دلار در سال۲۰۱۰  (برای همه مشاغل۳۳.۸۴۰  دلار) و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۵۰,۱۰۰ دلار بوده است.

استرالیا – متوسط درآمد سالانه این شغل۵۲.۸۰۰  دلار ( قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان – متوسط درآمد سالانه مربیان مهدکودک بین۳۳.۰۰۰  تا۴۸.۰۰۰  دلار می باشد.

 

 

مشکلات شغلی یک مربی مهد کودک کدامند ؟

 
 

شغل مربی مهد کودک: آسان یا سخت…

 

بسیاری افراد بر این باورند که ” مربی مهد کودک ” شغل آسان و سرگرم‌کننده‌ای است، زیرا در عین حال که شغل شادی است و با بچه ها سر وکار دارد، می تواند بسیار آسان هم باشد البته به شرطی که مربی به خودش سخت نگیرد، اما بر خلاف باور عموم، این شغل با مشکلات ویزه ای همراه است که شاید به آن راحتی که خیلی ها فکر می کنند هم به نظر نرسد. در ادامه به مهمترین مشکلاتی که یک مربی مهد کودک با آن ممکن است مواجه باشد، اشاره خواهیم کرد. 

 

 

عدم وجود جایگاه شغلی و سازمانی مشخص

 

این که مربیان مهدهای کودک (و پیش دبستانی ها) “خدمات آموزشی” ارایه می دهند یا “خدمات اجتماعی”، همواره مورد بحث بوده است. از این رو بخشی از مشکلات این گروه به این برمی گردد که متولی واقعی فعالیت آنان کیست؟ تا قبل از سال ۹۰ مهدهای کودک و پیش دبستانی زیر مجموعه بهزیستی بودند اما پس از سال ۹۰ ، تفاهم نامه ای با سازمان بهزیستی امضا شد و پیش دبستانی به آموزش و پرورش واگذار شد. در این زمان مربیان پیش دبستانی تصور می کردند که آنها هم جزو کادر آموزش و پرورش می شوند اما چنین نشد.

 

همان زمان فاطمه قربان معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که این وزارتخانه مطابق قانون هیچ تعهدی برای استخدام مربیان پیش‌دبستانی ندارد، زیرا دوره پیش‌دبستانی یک دوره غیراجباری و غیررسمی است که به‌صورت غیردولتی و با مشارکت مردمی اداره می‌شود، به همین جهت آموزش و پرورش در قبال آنها هیچ تعهدی برای استخدام ندارد.

 

 

حقوق کم و مشکل بیمه

 

یکی از مهم ترین مشکلات مربیان مهدکودک انتخاب سلیقه ای مدیران مهد، حقوق کم و مشکلات بیمه ای است اما در مقابل این شغل جزو مشاغل پر استرس طبقه بندی می شود، چون کار کردن با بچه ها و خطرات احتمالی ناشی از بازیگوشی و شیطنت آنها می تواند سلامت مربیان را به خطر بیندازد.

به همین دلیل آنها علاوه بر مسئولیت پذیری بالا در معرض تنش های کاری قرار دارند. همچنین انتظارات غیرواقعی و گاهی عجیب و غریب خانواده ها استرس شغلی مربیان را افزایش می دهد.

 

 

ترس از آینده شغلی

 

هر چند ساعت کار مربیان مهدکودک نسبت به خیلی از مشاغل اداری کمتر است، اما آنها برخلاف معلمان مدارس تعطیلات تابستانی ندارند، برای مرخصی گرفتن باید هفت خوان رستم را طی کنند و گاهی نیز به دلیل حقوق کم مجبورند شغل دوم چه به عنوان مربی شنا، ژیمناستیک، زبان و… در همان مهد و چه به عنوان مربی در یک مهدکودک دیگر داشته باشند. این موضوع زمانی حادتر می شود که خودشان هم صاحب فرزند باشند.

 

به این ترتیب خستگی شان چند برابر خواهد شد. از طرفی چیزی به عنوان استخدام رسمی برای مربیان مهدهای خصوصی مطرح نیست و این احتمال وجود دارد که با تغییرات ساختاری محل کار، ثبات شغلی شان را از دست بدهند و بیکار شوند.

 

 

نشستن ها و ایستادن های خطرناک

 

بیشتر مربیان مهدکودک مجبورند روزانه در ساعت های طولانی هم در محل کار و هم هنگام انجام کارهای خانه سرپا بایستند و به همین دلیل در معرض مشکلات زانو، کمر و بیماری هایی مانند واریس قرار می گیرند البته گاهی اوقات نشستن های طولانی مدت برخی از مربیان، بویژه گروهی که با بچه های زیر سه سال کار می کنند، کار دستشان می دهد و باعث اضافه وزن آنها می شود.

 

 

سر و کله زدن با بچه های خردسال و بهانه گیر

 

سر و کله زدن با یک بچه خردسال و بهانه گیر گاهی حتی برای پدر و مادر بچه نیز کلافه کننده است. اکنون تصور کنید تعداد این بچه ها و تنوع درخواست های عجیب و غریب آنها به ده یا پانزده نفر برسد. به ویژه که در بین این مجموعه معمولاً یکی دو مورد از نوع لوس و نازپرورده هم موجود باشد. آن وقت است که سختی کار دو چندان می شود!

 

 

لزوم داشتن توانمندی های ویژه

 

تنوع سنی در یک دبستان، موضوع مهمی برای یک معلم کلاس اول نیست چرا که او به هر حال با کودکان همسن در کلاس خود روبروست. اما تنوع سنی بچه ها در مهد از کودکان شیرخوار تا پیش دبستانی موضوع متفاوتی است. هرچند این کودکان تفکیک سنی شوند باز هم یک مربی توانمند باید همانقدر که مهارتهای مراقبت از یک طفل شیرخوار را دارد، مهارت آموزش به کودک خردسال را هم داشته باشد. 


 

آنجا که از دست مربی مهد کاری برنمی آید

 

هر آموزشی و یا مراقبتی نیازمند امکانات و لوازم ویژه ای است که بدون آنها کار کردن غیر ممکن و یا بسیار سخت خواهد بود. متأسفانه در خیلی از مهدهای کودک، امکانات اولیه لازم برای این که مربی بتواند خدمات مناسبی را ارایه کند،وجود ندارد. این در حالی است که انتظار والدین کودک همواره فراتر از امکانات موجود است.   

 

 

توصیه نهایی به مربیان مهد کودک

 

اگر شما هم مربی مهد کودک هستید باید برای خودتان یک برنامه روزانه تعیین کنید، خواب کافی و تغذیه سالم داشته باشید و اوقاتی را برای استراحت و سفر در نظر بگیرید تا دچار افسردگی شغلی نشوید.