مسجد صفی رشت

مسجد صفی که به نام های سفید یا شهیدیه نیز معروف است، در بافت قدیمی شهر رشت، در محدوده بازار واقع است. این مسجد یکی از قدیمی ترین مساجد رشت می باشد.

تاریخ بنای اولیه این مسجد دقیقا روشن نیست. بر اساس یک روایت شیخ صفی الدین اردبیلی به دلیل دوستی با شیخ زاهد گیلانی در سفری به گیلان در محله فعلی چاهی می‌کند و عبادتگاهی می سازد که بعدها به مسجد تبدیل می‌شود.

بعضی از تاریخ نویسان این مسجد قبر محمد باقر میرزا ملقب به صفی میرزا پسر بزرگ شاه عباس اول می‌دانند که با بدخواهی اطرافیان پدرش به دستور آنان کشته شده‌ است و در آن محل دفن شده‌ است. برخی باور دارند علت نام گذاری این مسجد به شهیدیه قتل ناحق صفی الدین میرزا است.

در محراب مسجد، گچ‌ بری های زیبایی به‌ صورت آیات قرآن همراه با گل و بوته کار شده و در کاشی‌ کاری  های محراب تاریخ تجدید بنای مسجد به تاریخ ۱۳۴۴ هجری قمری مصادف با ۱۳۰۵ هجری شمسی به دست حاج یوسف کاشی‌ساز دیده می‌شود.

در ضلع شمالی مسجد صفی رشت دو درب ورودی متوالی قرار دارد که اولین ورودی به‌ صورت هلالی و از پروفیل و چوب در چند سال اخیر ساخته شده است. سردر ورودی دوم و اصلی مسجد از دو قوس تشکیل شده است.

در قسمت جنوبی محراب مسجد سه فلیپا به ارتفاع تقریبی ۴ متر و به قطر یک متر وجود دارد. دو فلیپا از کف به ارتفاع یک متر با کاشی‌ های لاجوردی کاشی کاری شده و فلیپا سوم به شکل زیبایی با سرستونی از گل و بوته گچ‌ بری شده است. فاصله فلیپاها از همدیگر ۳ متر است.

گلدسته مدور و آجری مسجد که در ضلع جنوبی آن قرار دارد، مشخص‌ ترین جلوه بیرونی مسجد صفی است. قطر گلدسته ۲ متر و سقف گلدسته چوبی با پوشش سفالین است. گلدسته یک راه پله برای بالارفتن و چند روزنه برای ورود نور دارد.

از دیگر بخش‌های دیدنی مسجد صفی، چاه صاحب الزمان (عج) به فاصله ۳ متری از جنوب غربی گلدسته است که از قدیم مورد احترام مردم منطقه و محل عرضه نذورات بوده است. چاه صاحب الزمان (چاه صفی) چاهی در مسجد صفی است که برای مردم ارزش ویژه‌ ای دارد. چاه صاحب‌ الزمان احتمالاً همان چاهی است که به دست شیخ صفی‌ الدین اردبیلی حفر شده ‌است.

مسجد صفی رشت به شماره ۱۹۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.